Corsocultuur en Valkerij op UNESCO-lijst Immaterieel Erfgoed

De Nederlandse Corsocultuur en de Valkerij zijn ingeschreven op de Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. Dit maakte het Comité behorende bij het Unesco-verdrag over immaterieel erfgoed vandaag bekend in Parijs. 

Cultuurminister Ingrid van Engelshoven: “Met deze inschrijving onderstrepen we het belang van de corsocultuur en de valkerij. Deze vorm en andere vormen van Immaterieel Erfgoed verbindt mensen en verleent hun een gevoel van identiteit.”

Corsocultuur
Nederland telt zo’n dertig corso’s verspreid over het hele land. De corso’s zijn divers van aard: groot en klein, rijdend, varend en stilstaand, en met bloemen of met fruit. Sommige corso’s zijn heel klein, maar ook de grootste corso’s ter wereld rijden in Nederland. Een corso is veel meer dan alleen een optocht. Het bouwen van de corsowagen en alles wat daar bij komt kijken, is een sociaal en creatief proces waar de hele gemeenschap gedurende een groot deel van het jaar mee bezig is. Jong en oud, man en vrouw werken samen. Kinderen en jongeren worden intensief bij het corso betrokken en de cultuur wordt overgedragen van generatie op generatie. Daarmee leveren de corso’s een grote bijdrage aan de sociale cohesie van hun gemeenschap. Door de inspanning van de Corsokoepel is het gelukt om de Corsocultuur op te nemen op de Representatieve Lijst.

Valkerij
Valkerij is een levend erfgoed en Nederland heeft door de eeuwen heen een belangrijke rol gespeeld in de overdracht van dit erfgoed naar de huidige tijd. Valkerij werd in 2010 toegevoegd aan de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. Dit multinationale dossier werd destijds voorgedragen door de Verenigde Arabische Emiraten, België, de Tsjechische Republiek, Frankrijk, Zuid-Korea, Mongolië, Marokko, Qatar, Saoedi-Arabië, Spanje en Syrië. Sindsdien hebben meerdere landen zich aangesloten, waaronder Nederland. In Nederland zijn vandaag de dag ongeveer 200 valkeniers verenigd in drie landelijke verenigingen waarin opleiding en diplomering bijzondere aandacht hebben. Het Nationaal Overleg Valkerij Organisaties (NOVO), waar de landelijke verenigingen zich in hebben verenigd samen met het Valkerij Museum in Valkenswaard, spant zich in om dit erfgoed levend te houden. De inschrijving op de Representatieve Lijst van Immaterieel Erfgoed is mede door het NOVO mogelijk gemaakt.

Verdrag
In 2012 heeft Nederland het Unesco Verdrag ter Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed uit 2003 geratificeerd. De doelstelling van het Verdrag is het beschermen van het immaterieel cultureel erfgoed. Beschermen of borgen is voor UNESCO altijd toekomstgericht: voor de volgende generaties. Immaterieel erfgoed bestaat uit tradities, rituelen, gebruiken en ambachten die door erfgoedgemeenschappen worden beleefd als erfgoed. Het geeft hen een gevoel van identiteit en continuïteit en zij willen het doorgeven aan volgende generaties. Immaterieel erfgoed is dynamisch erfgoed en het borgen ervan vraagt een andere aanpak dan het beschermen van monumenten en museumobjecten. Immaterieel erfgoed wordt gedragen door gemeenschappen en gaat mee met zijn tijd. Beschermen betekent dan ook levend houden en kennis en vaardigheden doorgeven.

Inventaris Nederland
Om voorgedragen te kunnen worden voor de Representatieve lijst van Unesco, moet het immaterieel erfgoed eerst bijgeschreven zijn in de Inventaris Immaterieel Erfgoed in Nederland. De coördinatie van deze inventaris is in handen van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland.

 

 

Foto: José Nuyts

← Naar overzicht